කඳුළු සලන දියකිඳුරිය

ඩෙන්මාර්ක් ජාතික ‘හාන්ස් ක්‍රිස්ටියන් ඇන්ඩර්සන්’ සුප්‍රසිද්ධ ළමා ‍පොත් රචකයෙකු විය. ඩෙන්මාර්ක භාෂාවෙන් ඔහු ලියූ ළමා ‍පොත් අතරින්  DEN LITLE HAVFRUE නමින් ලොව පුරා ලොකු ‍පොඩි සැමගේ හදබැඳගත් සුරංගනා කතාවක් විය. හාන්ස් ක්‍රිස්ටියන්ගේ එම කතාව පාඨකයන් විසින් එතෙක් කියවා අසා සිටි කතාන්තරවලට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් ආරක්ගත් අනුවේදනීය සුරංගනා කතාවක් විය.

හාන්ස්ගේ කතාව ගොඩනැගුනේ සුරංගනාවියක් බඳු පුංචි දියකිඳුරියක් වටාය. ලොව ප්‍රමුඛ පෙළේ කලාකරුවන්ගේ හා නිර්මාණශීලී  රසවතුන්ගේ දෙනෙතට වහන්වී වැඩි කාලයක් ‍පොත් රාක්ක තුළ සැඟවී සිටීමට ඈට අවසර නොලැබුණාය. නාට්‍ය, චිත්‍රපට හා සංගීත වැනි ප්‍රාසාංගික මාධ්‍යයන් ඔස්සේ දියකිඳුරියගේ හදපාරවන දුක්බර කතාව ලොවටම ඇසිනි.

දියබුං ගසමින් අනෙකුත් කිඳුරියන් හා දියකෙළින මේ පුංචි දියකිඳුරියට මහ සයුර සෙල්ලම් පිටියක් වැන්න. දියඹේ ඈතට පිහිනා යන ඈ කොහෙන්දෝ මතුවෙමින් නගන සිනාහඬ සයුරු රළ පෙළ පරයා ඈතට දෝංකාර දෙයි.

එකවරම සැඩපරුෂ වූ සයුරු රළ මතින් ඇගේ නෙත ගැටුණේ කිසියම්වූ අද්භූත සිදුවීමකි .

විසිතුරු ඇඳුමින් සැරසීගත් ලස්සන රාජ කුමාරයෙකු සිය රුවල් නැව දිය රළ පහරට හසුව දිවි ගලවාගැනීමට ගන්නා වෙහෙසයි.

වහා නැව අසලට ගිය පුංචි දියකිඳුරිය දියේ ගිලෙන්නට ගිය රජ කුමරුගේ දිවි ගලවාගත්තාය. දයාවෙන් හා කරුණාවෙන් දියකිඳුරියට නොසෑහෙන ලෙස ස්තුති කළ රජ කුමරු නොපෙනී යන දෙස ඇය දුකින් බලා සිටියාය.

ඈ දැඩි සේ රජ කුමරුට ආලය කළාය. දෙවියන්ට යාච්ඥාකොට ඇය කියා සිටියේ තමාට මනුෂ්‍යාත්මයක් ලබා දෙන ලෙසයි. ඔහු යළි එනතුරු ඈ දියඹටවී බලා සිටින්නීය.

දියකිඳුරු වේෂයෙන් මිදී මනුෂ්‍යාත්මයක් පතා සිය සිහින කුමරු හා එක්වන්නට ඈ පෙරුම් පුරන්නීය. මහ සයුරේ ගල්තලාවක මතටවී ඔහුගේ ආගමනය බලා‍පොරොත්තුවෙන් ඈ කාලාන්තරයක් මුළුල්‍ලේ දියඹට නෙත් යොමා බලා සිටින්නීය.

අදටත් ඈ කෝපන්හේගන්් වරාය ජැටිය අසල එම ගල්තලාව මතටවී කඳුළු සලන්නීය.

එම සංවේදී කතාන්තරය මුද්‍රා නාට්‍යයකට ගොනුකොට රඟදැක්වෙන ප්‍රාසාංගික දෙපැයක් නිසොල්මනේ බලා සිටි සුප්‍රසිද්ධ කාර්ල්ස් බර්ග් බිර නිෂ්පාදන සමාගමේ කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂ කාල්ස් ජේකබ්සන් දැඩි සේ කම්පාවට පත්වූයේය. වේදිකාව මත ප්‍රතිනිර්මාණය වන පුංචි දියකිඳුරියගේ දයාබරිත චරිතයට ජේකබ්සන් දැඩිසේ පෙම්බැන්දේය. ඇලුම් කළේය. විරහ වේදනාවෙන් ගැයෙන ඇගේ ප්‍රේම විලාපයට කාල්ස්ගේ සිත සසල වන්නට විය.

කොපන්හේගන්හි රාජකීය රංග ශාලාවෙන් පිටත ආ ‘කාල්ස් ජේකබ්ස්’ කෙළින්ම ගෙදර ගියේ නැත. ප්‍රකට ප්‍රතිමා ශිල්පියෙකු වූ ප්‍රංශ ජාතික එඩ්වඩ් එරික්සන්ව  මුණගැසුණේය.  කම්පාවට පත්ව සිටි කාල්ස් සිය චිත්ත සංතාපය ප්‍රතිමා ශිල්පී එඩ්වඩ් එරික්සන්ට කියා පෑවේය.

පුංචි දියකිඳුරියගේ සොවින් පිරිණු රංගනයෙන් මන්මත්වූ කාල්ස් ජේකබ්ස්ට ජීවමාන කිඳුරියක දියමත සිටිනු දැකීමට නොඉවසිලිමත් බවක් ඇති වූයේය. ඇගේ ප්‍රතිමාවක් නිමවන ලෙස ඔහු එරික්සන්ට හැඟීම්බර ආරාධනාවක් කළේය.

අභියෝගය භාරගත් ප්‍රතිමා ශිල්පි එරික්සන්ට තඹ කිලෝග්‍රෑම් 174ක් සොයාගැනීමට ‘කාල්ස් ජේකබ්සන්’ නොමසුරුව උදවු කළේය.

උසින් මීටර් එකහමාරක් පමණවූ දියකිඳුරියගේ ජීවමාන ප්‍රමාණයේ ප්‍රතිමාවක් පියවරෙන් පියවර නිමවන්නට විය.

මුද්‍රා නාට්‍යයේ දියකිඳුරියගේ චරිතය රඟපෑ සුප්‍රසිද්ධ නිළි ‘එලන් ප්‍රයින්ස්’ නිළියක මෙන්ම නිරූපිකාවක ලෙස පෙනී සිටියද පිළිම නෙළීමේ කාර්යයට එක එල්‍ලේ පෙනී සිටීමට අකමැති විය. දියකිඳුරියක සේ අර්ධ නිරාවරණයකට දැක්වූ අකමැත්ත එයට හේතු විය. තම මුහුණේ හැඩය හා ඉරියව් යොදා ගැනීම පිළිබඳව ඇගේ විරෝධතාවක් නොවිණි. තරුණ කාන්තාවකගේ අඟපසඟ සියුම්ව මතුකරගනිමින් රසවතුන්ගේ අනුරාගී කුකුස දැල්වෙන සේ රසාලිප්ත බව මතු කරගැනීමේ වගකීම ප්‍රතිමා ශිල්පියාට පැවරිණි. එම කාර්යය සඳහා සිය බිරියගෙන් ලැබුණු නොමසුරු සහය පිළිබඳව එරික්සන් දැඩි සේ ප්‍රබෝධයට පත්වූවේය.

 දියකිඳුරු රුවට වහවැටුන ඇතැම්හු වරෙක ප්‍රතිමාවේ හිස කඩාදැමූහ. වරෙක දෙඅත් සිඳබිඳ දැමූහ. වරෙක දෙපා වරලස යගුලින් ගසා ‍පොඩිකර දමා තිබිණි. වරෙක කොළ හා රත්පැහැයෙන් ප්‍රතිමාව නහවා තිබිණි. යළි යළිත් මෙම ප්‍රතිමාව යථා තත්ත්වයට පත්කිරීමට කෝපන්හේගන්හි සෞන්දර්යකාමී බලධාරීන් කාරුණිකවී ඇත්තාහ.

 ක්‍රි.ව. 1961 වසරේ සිට 2003 සැප්තැම්බර් අතර කාලය තුළ එකොළොස් වතාවක් විවිධ තාඩනපීඩනවලට සහ ගැහැටවලට පුංචි දියකිඳුරිය ලක්විය. ආදරය වෙනුවෙන් සියල්ල ඉවසා දරාගත් ඈ අදටත් සිය සිහින කුමරු වෙනුවෙන් කඳුළු සලන්නීය.  

දියකිඳුරිය මතෛක් වැඩිම වාර ගණනාවක් ඡායාරූපගතකොටගත් ලොව පිළිම දහයෙන් එකකි. ඩෙන්මාර්ක්හි, කෝපන්හේගන් වරායේ කළුගලක් මතටවී අදටත් සිය ආදරවන්තයා කොයි මොහොතක හෝ පැමිණෙතැයි දියඹ දෙස බලාසිටින පුංචි දියකිඳුරිය දවෛනි වන්නේ ඇමෙරිකාවේ ‘ලිබර්ටි ප්‍රතිමාවට’ පමණක් බැව් කියැවේ.